Wat doet het laboratorium voor Medische Microbiologie en Immunologie?

Wat is een infectie?

Een infectie is een aandoening die wordt veroorzaakt door een micro-organisme. Dat kan een bacterie zijn, maar ook een virus, een parasiet of een schimmel. Zodra een ziekteverwekkend micro-organisme het lichaam binnenkomt, zet het afweersysteem een ontstekingsreactie in gang. De klachten die ontstaan bij een infectie komen dus niet alleen door de ziekteverwekker. Het is ook de reactie van het eigen afweersysteem/immuunsysteem op de ziekteverwekker. Micro-organismen kunnen zich op veel manieren verspreiden, bijvoorbeeld via besmet water of voedsel, seksueel contact, insectenbeten, of via het inademen van kleine vochtdeeltjes wanneer iemand hoest of niest. In principe kan op elke plek in het lichaam een infectie ontstaan.

Wat doet het laboratorium voor Medische Microbiologie en Immunologie?

In het laboratorium vindt onderzoek plaats naar micro-organismen die bij de mens infecties kunnen veroorzaken. Dit onderzoek gebeurt op lichaamsmateriaal zoals bloed, urine, ontlasting, of opgehoest slijm. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar ziekten van het immuunsysteem van het lichaam. De afdeling Bacteriologie houdt zich bezig met het kweken van bacteriën uit verschillende materialen. Vervolgens wordt onderzocht hoe gevoelig deze bacteriën zijn voor antibiotica. Meestal duurt een kweek enkele dagen. Bij bijzondere verwekkers kan de kweek één of twee weken duren. De Parasitologie doet onderzoek naar de aanwezigheid van parasieten. Dit gebeurt meestal in de ontlasting, maar ook andere materialen kunnen onderzocht worden. De Mycologie houdt zich bezig met infecties door gisten of schimmels. Gisten en schimmels kunnen oppervlakkige infecties veroorzaken, zoals aan de huid of de nagels. Bij een verminderde weerstand kunnen schimmels soms ook voor ernstige infecties zorgen. In dat geval onderzoeken we ook andere materialen. Bij de Serologie is het niet de ziekteverwekker zelf, maar de antistoffen tegen deze ziekteverwekker die worden aangetoond. Als bekend is welke antistoffen het lichaam heeft aangemaakt, kan dat bijdragen aan het bepalen welke infectie er speelt. Bij de Immunologie vindt onderzoek plaats naar verschillende ziekten van het immuunsysteem. Het afweersysteem is namelijk ook betrokken bij een groot aantal andere ziekten die niet worden veroorzaakt door micro-organismen zoals auto-immuunziekten als reuma. De moleculaire diagnostiek maakt gebruik van het erfelijk materiaal (DNA) om aan te tonen om welke ziekteverwekkers het gaat. Van veel ziekteverwekkers is de samenstelling van het DNA bekend.

Wat is resistentie?

Antibiotica zijn medicijnen die bacteriën doden of remmen in de groei. Een belangrijk nadeel van antibiotica is dat bacteriën er ongevoelig voor kunnen worden. We noemen dat resistentie. Artsen zijn om die reden vaak terughoudend met het voorschrijven van antibiotica. Want hoe vaker u antibiotica gebruikt, hoe groter de kans dat bacteriën resistent worden. Een infectie met resistente bacteriën is moeilijk te behandelen. Door een terughoudend gebruik van antibiotica en goede infectiepreventie komen in Nederland nog weinig zeer resistente bacteriën voor. In veel andere landen is dit een groter probleem. In Nederland zijn antibiotica alleen verkrijgbaar als uw arts dit voorschrijft.

Uitslagen van laboratoriumonderzoek

Veel uitslagen zijn binnen een week bekend. Voor sommige onderzoeken geldt dat de uitslag langer kan duren. Dit kan het geval zijn als het om een bijzondere test gaat, of als een onderzoek in een ander laboratorium moet worden uitgevoerd. De uitslag van het onderzoek gaat altijd naar de aanvragende arts of instantie. U krijgt de uitslag vervolgens van uw behandelend arts.

Kosten en vergoedingen

Aan laboratoriumonderzoek zijn kosten verbonden. De kosten van laboratoriumonderzoek bestaan uit een ordertarief en de kosten voor het onderzoek zelf. Als één onderzoek is aangevraagd op het aanvraagformulier, kan dit soms leiden tot het uitvoeren van meerdere bepalingen. Dit betekent dat er op de nota meerdere bepalingen kunnen staan. De tarieven van de onderzoeken worden landelijk jaarlijks vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Wat u uiteindelijk zelf moet betalen, hangt af van uw verzekering (basis- of aanvullende verzekering) en van de afspraken die uw verzekeraar met het ziekenhuis heeft gemaakt. Niet alles wordt zonder meer vergoed door uw zorgverzekeraar. Houd er ook rekening mee dat u altijd het eigen risico, oftewel de eerste 375 tot 875 euro (afhankelijk van wat u met uw verzekeraar heeft afgesproken) aan zorgkosten in een jaar zelf betaalt.